‌فرسایش خاک جدی‏ترین و غیرقابل‏برگشت‏ترین تهدید برای توسعۀ پایدار به‌شمار می‏رود. با توجه به روند افزایشی نرخ فرسایش و تولید رسوب، هدف از این پژوهش تعیین سهم نسبی هریک از واحدهای فرسایشی سطحی و زیرسطحی در حوضۀ آبخیز زیارت گرگان در سه فصل پاییز، زمستان و بهار با استفاده از فن منشأیابی رسوب است. بدین‌منظور تعداد 43 نمونه از منابع رسوب شامل کاربری‏های مرتع و کشاورزی (منابع سطحی) و کنار جاده و فرسا...

پژوهش حاضر به‏منظور مقایسۀ هدررفت خاک سالانۀ برآوردی مدل RUSLE با اندازه‏گیری‏های فرسایش به‌دست‌آمده از میخ‏ها و کرت‏های فرسایش در حوضۀ آبخیز معرف خامسان در استان کردستان انجام شد. بدین‌منظور هدررفت خاک سالانه به‌صورت توزیعی با استفاده از مدل RUSLE برآورد شد. سپس، به‌مدت یک ‏سال (تیر 1394 تا خرداد 1395) نمونه‏برداری از رسوب معلق در ایستگاه هیدرومتری خروجی حوضۀ آبخیز انجام شد. همچنین فرسایش در م...

برای مدیریت مناسب رویدادهای طبیعی مانند سیل، استفاده از مدل‏های کامپیوتری به‏طور سریع در حال توسعه است و این مدل‏ها ابزارهای ضروری برای فهم انسان از فرایندهای هیدرولوژیکی حوضۀ آبخیز و مدیریت آن هستند. در این تحقیق با هدف مدیریت مناسب سیل مناطق خشک و مرطوب کارایی مدل HEC-HMS برای شبیه‏سازی وقایع مختلف سیل بررسی شد. به این‌منظور سه واقعۀ سیل در حوضۀ آبخیز کسیلیان با مساحت 8/67 کیلومترمربع با اقلی...

بزرگ بی‏مهرگان کفزی، شاخص‏های سودمندی برای ارزیابی تأثیرات آشفتگی‏ها بر حوضۀ آبخیز و رودخانه هستند زیرا آن‏ها بسیاری از فرایند‏های اکولوژیکی را در مقیاس حوضۀ آبخیز یکپارچه می‏کنند. در این پژوهش کاربرد شاخص‏های زیستی ماکروبنتوز یگانه و مولتی‏متریک برای ارزیابی زیستی رودخانۀ جاجرود بررسی شده است. به این منظور از شش ایستگاه مطالعاتی طی چهار فصل نمونه‏های آب و بزرگ بی‏مهرگان کفزی جمع‏آوری شد. نتایج...

آلودگی‏های غیر‌نقطه‏ای اهمیت ویژه‌ای در تعیین کیفیت آب و سهم مهمی در تغذیه‌گرایی آب‏های شیرین دارند. از دلایل اساسی این موضوع، وجود مواد مغذی به‏ویژه نیتروژن و فسفر در غلظت‏های زیاد آب است. عامل تغییر کاربری اراضی به‏طور ویژه‏ای بر کیفیت آب مؤثر است. بنابراین، درک ارتباط بین کاربری اراضی و آلایندۀ نیترات یک اولویت به‏منظور ارزیابی بار آلودگی نیترات و پیش‏بینی تأثیر آن بر کیفیت آب‏های سطحی است. ...

جنگل ها در دوره های مختلف تاریخی، نقشی حیاتی در بقا، توسعه و رشد جوامع انسانی داشته اند، اما استفادۀ گسترده از منابع جنگلی، سبب تخریب محیط زیست و تبدیل اراضی به بیابان و در نتیجه محو شدن تمدن ها شده است. تخریب پهنه های جنگلی، پیامدهای نامناسبی در منابع زیست محیطی حوضۀ آبخیز بالادست مانند افزایش توان سیل خیزی، رخداد فرسایش و تولید رسوبات دارد. از این رو از دیرباز، بررسی های متعددی در زمینۀ اعمال...

افزایش گازهای گلخانه‏ای در چند دهۀ اخیر و افزایش دمای ناشی از آن، سبب بر‌هم‌خوردن تعادل سیستم اقلیمی کرۀ زمین شده و تغییرات اقلیمی گسترده‏ای را در اغلب نواحی کرۀ زمین به‌وجود آورده است. سیاست‏های راهبردی توسعه در این منطقه، به‏دلیل نیاز به آب در منطقۀ مرکزی از یک‏سو و محدودیت‏های منابع آب از سوی دیگر، با چالشی بزرگ روبه‌رو شده است. در این پژوهش، ابتدا مدل بارش‌ـ رواناب WetSpa برای حوضۀ آبخیز با...

سیل ازجمله فرایندهایی است که هرساله خسارات فراوانی را موجب می‌شود و همواره مورد توجه کارشناسان هیدرولوژی بوده است. عواملی نظیر فیزیوگرافی، ژئومورفولوژی و عوامل انسانی می‌توانند این فرایند را در حوضه‌ها تسریع بخشند. محاسبۀ سیل در حوضه‌های فاقد ایستگاه هواشناسی و هیدرومتری حائز اهمیت است. حوضۀ آبخیز گرمی از جمله حوضه‌هایی است که فاقد هر گونه آمار در این زمینه است؛ بنابراین به‌منظور به‌دست آوردن ه...

بهره‏مندی از مدل‏‏های هیدرولوژیک، امکان برنامه‏ریزی صحیح و پایدار در مدیریت منابع آب را فراهم می‏کند. در پژوهش حاضر، با هدف شبیه‏سازی جریان حوضۀ آبخیز الند (واقع در حوضۀ رود ارس) به‏عنوان آبخیزی تحت تأثیر فعالیت‏های انسانی، مدل WEAP توسعه، واسنجی و اعتبارسنجی شد. به این منظور، یک دورۀ آماری 11 ساله (1379 تا 1390) برای واسنجی و یک دورۀ پنج‌ساله (1390 تا 1395) به منظور اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته...

اولویت‏بندی حوضۀ آبخیز در مدیریت منابع طبیعی و خصوصاً مدیریت آبخیز بسیار مهم است. در این مطالعه از پارامترهای مورفومتری و تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک RS و GIS به‏منظور شناسایی زیرحوضه‏های حساس به فرسایش استفاده شده است. پارامترهای مورفومتری در نظر گرفته‌شده شامل اختلاف ارتفاع، پارامترهای خطی (تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، طول جریان روی سطح زمین، فراوانی آبراهه و بافت زهکشی) و پارامترهای...